هنر آهنگری سنتی در گهرو
•
آهنگری یکی از قدیمی ترین هنرها و کاربردترین مهارت های بشر بود که انواع ابزار و آلات مورد نیاز زندگی مردم را با شکل دهی به آهن می ساخت، آهنگری شغلی شریف، و در عین حال سخت، پر زحمت و طاقت فرسا بود، وابستگی شدید به کار آهنگران تقریبا در همه شهرها و روستاهای وجود داشت و همین احساس نیاز باعث شد دکانهای آهنگری در روستاها پر جمعیت دایر شود، شغل آهنگری علاوه بر تخصص، مهارت و خلاقیت در شکل دادن به فلزات به بنیه قوی، ورزیده و عضلانی نیاز داشت، آهنگران خود را منسوب به حضرت داود و کاوه آهنگر می دانند به همین دلیل بعد از تشکیل اداره ثبت سجلی نام خانوادگی کاویانی را برای خود انتخاب کردند، روی درب دکان آهنگری گهرو با خط بسیار زیبا نوشته بود،
دو شیر ژیان و دو شیر نرند، لقب کاویانی، پور کاوه آهنگرند
به دریا نهنگ به کوه چون پلنگ یقین دان ز ذات پاک کل حیدرند
کارکنان آهنگری: 1- استاد آهنگر که فردی مجرب و کاردان بود که علاوه بر مدیریت دکان آهنگری از آهن وسایل مورد نیاز مردم را با هنر خاص تولید می کرد، و همیشه یک وربند چرمی می پوشید تا از جرقه آتش موقع کار در امان باشد 2_ کمک آهنگر که مهارت های لازم را جهت شکل دهی به آهن چندین سال بصورت تجربی آموخته بود 3- وردست که معمولا کار پتک کاری را بر عهده داشت 4- شاگرد که اغلب پسر خود استاد بود که در اوایل کارش آب و جارو و بیرون آوردن خاکستر از کوره و زغال تازه داخل کوره ریختن و همچنین دم زدن از وظایف شاگرد بود و سال‌های بعد چکش کاری و پتک زدن را آموزش می دید تا در آینده که وارث شغل و دکان آهنگری بود استاد شود 5- مسؤل فروش ابزار آلات و دست ساخته های آهنگر که وسایل را داخل شله (خورجین) می گذاشت و با چهار پا به روستاهای همجوار و بین عشایر منطقه می رفت و آنها را بفروش می رساند،
نحوه کار آهنگری : دکان آهنگری در روستای گهرو اولین بار توسط مرحوم کربلای حیدر راه اندازی شد و سپس توسط پسرش استاد محمد ناصر ادامه پیدا کرد و به استاد صفر علی و حیدرقلی به ارث رسید اما بخاطر ساخت ابزار و وسایل بوسیله ماشین آلات شغل آهنگری دچار کسادی شد و از رونق افتاد، دکان آهنگری محلی بود برای ساخت وسایل مورد نیاز اهالی روستا گهرو و روستاهای همجوار و عشایر منطقه چغاخور اعم از کشاورزان، دامداران، باغ داران و خوش نشین ها که دکان آهنگری جهت دسترسی آسان مشتریان وسط بازار جنب مسجد جامع قرار داشت، دکان آهنگری دارای یک کوره بود که داخل یکی از دیوار های با ارتفاع یک متر از سطح زمین تعبیه شده بود و دارای یک دودکش و یک هواکش بود که مقداری چوب، زغال چوب یا زغال سنگ داخل آن ریخته می شد و بوسیله دستگاهی بنام دم که از پوست ساخته شده بود هوا را به درون کوره هدایت می کرد تا شعله کوره به سطح مورد نظر استاد برسد وقتی که کوره خوب گرم شد آهنگر یک تکیه آهن را داخل کوره می گذارد تا سرخ و گداخته شود بعد با یک انبر آن را بیرون می آورد و روی سندان که از چدن ساخته شده بود و روی کنده چوب قطوری نصب و محکم بسته شده بود قرار می داد و بوسیله ضربات پتک و چکش به ابزار مورد نظر تبدیل می شد و سپس داخل یک ظرف آب که از سنگ ساخته شده بود و به آن سنگ آب می گفتند انداخته می شد تا آبدیده و خنک شود، هنگام پتک و چکش کاری استاد آواز های را زمزمه می کرد و شاگردان با وی همراهی می کردند و ضربات پتک با ضرب آهنگ آواز تنظیم می شد اجرت آهنگر به دو روش پرداخت می شد یکی افراد کشاورز که بصورت جنسی بود و هنگام برداشت محصول هر خانواده ای بر اساس مقدار زمین چند من گندم و جو و یک بار شبدر و یک شله شبدر دو چین به آنها می داد و افراد خوش نشین مزد آهنگر را بصورت نقدی پرداخت می کردند
ابزار لازم برای کار آهنگری عبارتند از : سندان، چکش، پتک، انبر، قیچی، سمباده، قلم، مته دستی، سنبه، کوره، دم
تولیدات آهنگران تنوع زیادی داشت مانند: بیل، کلنگ، داس، قیچی، چاقو، چره، چفته ریزه، کرکیت، تیشه، نعل، سیخ، تابه تنور، سه پایه، زنجیر، گاوآهن، میخ طویله، زنگ، زنگوله، قپان، انبر، میخ، منقل، سیخ تنور، کلنگ چی، قمه، و ...