سفارش تبلیغ
صبا ویژن

بختیاری : # شهر گهرو# تاریخ، فرهنگ و تمدن

تفنگ و قفل سازی در قریه گهرو#بختیاری #

شمشیر، تفنگ و قفل سازی در گهرو از دوره صفویه، قاجاریه تا اواخر حکومت پهلوی بخاطر همسایگی و مجاورت با چغاخور مرکز حکومت ایلخانی هفت لنگ بختیاری از رونق و رواج خاصی برخوردار بوده و یکی از صنایع مهم قریه گهرو صنعت و هنر شمشیر، تفنگ و قفل سازی بود که در استان شهرت ویژه ای داشت، این حرفه توسط استاد فولاد ابن احمد میر وارده قریه گهرو شد، وی در سنه 1049 شمسی در گهرو فوت نموده و قبر وی در جوار امامزاده گهرو قرار دارد، سپس در دوره قاجار صنعت تفنگ و قفل سازی مدرن توسط فردی بنام استاد صادق از اصفهان وارده گهرو گردید و پس از فوت استاد صادق این صنعت و هنر بوسیله فرزند ایشان استاد اصغر ادامه پیدا کرد این حرفه را اغلب افراد از پدران خود به ارث می بردند و دانش و مهارت از طریق استاد شاگردی از نسلی به نسل بعد منتقل می شد، استاد اصغر در مونتاژ، ساخت و تعمیر انواع قفل و تفنگ از تخصص و مهارت فوق‌العاده برخوردار بود، ابزار کار او شامل: چکش، سندان، سوهان، قیچی ورق بر، مصقل، سنگ، قلم، مته، سنبه، گازانبر، گیره، سمباده، دم و ... می شد، وی کلیه ابزار و آلات مورد نیاز مردم از قبیل: انواع قفل، چاقو، قمه، قیچی، چره، انبر، گازانبر، کارد، و ...انواع درب کوب و وسایل تزئینی مورد استفاده در دربها و پنجره ها قریه گهرو و روستاهای همجوار و عشایر بختیاری منطقه چغاخور را با هنر و ظرافت خاصی می ساخت، وی تخصص ویژه‌ای در تعمیر و بازسازی انواع تفنگ پوز پر، ده تیر، برنو، ام یک و تفنگ های ساچمه زنی تک لوله و دو لول را داشت، که از اقصی نقاط استان جهت تعمیر سلاح‌های گرم و سرد و تعمیر و خرید قفل دست ساز خود به گهرو مراجع می کردند، ولی بعد از فوت استاد اصغر فرزندش استاد اکبر کاویانی این شغل را ادامه داد ولی به دلیل کسادی و از رونق افتادن این شغل، وی شغل جوشکاری را انتخاب کرد و فرزندان وی هم دیگر این حرفه را ادامه ندادند و اکنون شغل تعمیر تفنگ و قفل سازی از مشاغل منسوخ شده در شهر گهرو محسوب می شود.

 تفنگ سرپر: تفنگ سرپر به گویش بختیاری تفنگ پوزپر نامیده می‌شود، یکی از قدیمی ترین تفنگ های بشر است، که طریق کاربرد این سلاح انفرادی بدین شرح می باشد، ابتدا مقداری باروت از دهان یا پوز تفنگ به درون لوله تفنگ ریخته می شد و کمی پارچه پشت باروت قرار داده و با سمبه خوب کوبیده می شود آنگاه یک چهار پاره یا چندین ساچمه را لای یک تکیه پارچه نازک گذاشته داخل لوله تفنگ می کردند و دو باره با سنبه با دقت کوبیده می گردد، سپس یک چاشنی پشت آن گذاشته و چخماق را مسلح کرده و جهت شلیک ماشه چکانده می شود، اگر چاشنی یا باروت نم کشیده باشد به هیچ عنوان شلیک اتفاق نمی افتد، این تفنگ فقط قادر به یکبار شلیک بوده و برای شلیک مجدد لازم بود فرایند پر کردن تفنگ تکرار شود.

تفنگ برنو: تفنگ برنو تفنگی است که ابتدا در چکسلواکی توسط کارخانه ماوزر ساخته شد، سپس یک شعبه از این کارخانه به شهر برنو واقع در ایالت موراوبای چکسلواکی تاسیس شد، و دولت ایران مشتری این کارخانه گردید و انواع تفنگ برنو را به کشور وارد کردند اعم از تک تیر و پنج تیر و بلند، متوسط و کوتاه که در دوران پهلوی اول سلاح سازمانی ارتش ایران محسوب می‌شد ولی سال‌های بعد جهت ساخت و تولید این تفنگ رضا شاه امتیاز ساخت آن را در سال 1308 خریداری و یک شعبه این کارخانه را در پادگان لوشان تپه تهران راه اندازی کردند. و بعد از اشغال ایران بدست متفقین در شهریور ماه سال 1320 و از هم پاشیدن شیرازه ارتش پای این سلاح بصورت گسترده بین عشایر بختیاری باز شد و بدلیل اینکه تفنگ برنو یکی از خوش دست ترین تفنگ هاست که بسیار مورد توجه، علاقه و پسند عشایر بختیاری واقع شده و جزء لاینفک فرهنگ و ادبیات بختیاری محسوب می شود.